Türkiye otomotiv sektöründe uzun süredir beklenen ve kamuoyunda tartışılan yeni Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) düzenlemesi, 23 Temmuz 2025 tarihli Cumhurbaşkanlığı Kararı ile yürürlüğe girdi. Yeni düzenleme, araçların motor hacmi, vergisiz satış fiyatı (matrah), yakıt tipi, emisyon değeri ve menzil özellikleri gibi birçok teknik kritere göre kademeli ve detaylı bir yapı getirdi.
Bu yeni yapı ile birlikte ÖTV sisteminde daha çok katmanlı bir vergi rejimi ortaya çıktı.
*Yeni ÖTV Sistemi Neleri Değiştiriyor?
Yeni düzenleme ile birlikte ÖTV hesaplamasında artık şu faktörler daha belirleyici hale geldi:
Araçların motor silindir hacmi artık 1400 cm³ ve 1600 cm³ olmak üzere ikiye ayrıldı.
Matrah dilimleri daha fazla kademeye ayrılarak vergi oranları çeşitlendirildi.
Elektrikli ve plug-in hibrit araçlarda motor gücü, elektrikli menzil, emisyon değeri ve matrah sınırı ayrı ayrı dikkate alındı.
Bazı düşük hacimli içten yanmalı motorlu araçlarda vergi indirimi, yüksek fiyatlı modellerde ise vergi artışı yaşandı.
*Eski Sistem vs Yeni Sistem: Temel Farklar
Kriter Eski Sistem Yeni Sistem Motor Hacmi Ana eşik 1600 cm³ Yeni eşik 1400 cm³ ve 1600 cm³ olarak ayrıldı
Elektrikli Araçlarda Matrah 1.450.000 TL sınırı 1.650.000 TL sınırı En Düşük ÖTV Oranı (Elektrikli)
%10 %25 En Yüksek ÖTV Oranı (ICE) %150
%220 Plug-in Hibritlerde ÖTV %30 %45 ve %85
Matrah Dilimi Sayısı 3-4 kademe kademe
*Yeni ÖTV Oranları – Örnekli Özet
1.4 Litre ve Altı İçten Yanmalı Araçlar:
Matrah ≤ 650.000 TL: %70
650.000 – 900.000 TL: %75
900.000 – 1.100.000 TL: %80
1.100.000 TL: %90
1.4 – 1.6 Litre Arası Motorlar:
Matrah ≤ 850.000 TL: %75
850.000 – 1.100.000 TL: %80
1.100.000 – 1.650.000 TL: %90
1.650.000 TL: %100
Elektrikli Araçlar (Tam elektrikli):
Motor gücü ≤ 160 kW & Matrah ≤ 1.650.000 TL: %25
Motor gücü ≤ 160 kW & Matrah > 1.650.000 TL: %55
Motor gücü > 160 kW & Matrah ≤ 1.650.000 TL: %65
Motor gücü > 160 kW & Matrah > 1.650.000 TL: %75
Plug-in Hibrit Araçlar (Emisyon ≤ 25 g/km ve menzil ≥ 70 km):
1.6L’ye kadar & Matrah ≤ 1.350.000 TL: %45
1.6 – 1.8L & Matrah ≤ 1.350.000 TL: %85
0 km Araç Fiyatlarına Etkisi
Yeni ÖTV matrah düzenlemesi bazı giriş seviyesi modellerde küçük indirimler yaratırken, orta ve üst segmentte ciddi fiyat artışlarına yol açacak:
İndirim görebilecek bazı araçlar:
Fiat Egea 1.4 Fire → ~%5 indirim
Renault Clio 1.0 → ~%3 indirim
Hyundai i10 / i20 baz versiyonlar
Çünkü: Yeni matrah dilimlerine girmeleriyle ÖTV oranlarının %80'den %70-75’e düşmesi.
Zam görecek araçlar:
Togg T10X → %10-14 arası fiyat artışı
Tesla Model Y → ~%13 artış
Mercedes C, BMW 3 Serisi gibi premium segment → %8-15 zam
Çünkü: Artan ÖTV oranları (%10’dan %25’e, %40’tan %55’e gibi), matrah limiti geçişleri.
2. El Araç Piyasasına Etkisi
Yeni ÖTV düzenlemesi ikinci el piyasasını da doğrudan etkileyecek:
Talep kayması: Sıfır araçlardaki fiyat artışı, tüketiciyi tekrar ikinci ele yönlendirecek.
Fiyat artışı: Yüksek talep ve azalan sıfır araç rekabeti, ikinci el fiyatlarını yukarı çekecek.
Yatırımcı etkisi: Önceden araç alan birey veya kurumlar ciddi değer kazanımı sağlayacak.
Kısa vadede: Temmuz sonu – Ağustos başında 2. el fiyatlarında ortalama %4–6 arası artış beklenebilir.
Bu Düzenlemenin Sektöre Getirdikleri / Götürdükleri
*Getirdikleri:
Vergilendirmede teknik detayların dikkate alınması
Giriş segment yerli araçlarda kısmi indirim
Emisyon odaklı teşvik modelinin (teorik olarak) devreye alınması
Elektrikli araçlara yeni matrah limitiyle genişleme fırsatı
*Götürdükleri:
Anlaşılması zor bir vergi yapısı
Orta ve üst segment araçlarda ciddi fiyat artışı
Elektrikli araçların cazibesinin zayıflaması (özellikle giriş modellerde)
Sonuç olarak; yeni ÖTV düzenlemesi, kısa vadede fiyat artışlarına, orta vadede ise tüketici tercihleri ve pazar dengelerinde değişime neden olacaktır. Düşük hacimli bazı yerli araçlar avantaj kazanırken, elektrikli ve yüksek hacimli modeller için daha yüksek vergi yükü getirilmiştir. Vergi oranlarının daha çok segmenti kapsaması, bayi ve marka tarafında fiyat politikalarında yeniden yapılanma ihtiyacına yol açacaktır.
